Trench foot (soğuktan ve rutubetten hâsıl olup kangrene yol açan ayak rahatsızlığı)
Soğuktan ve rutubetten hâsıl olup kangrene yol açan ayak rahatsızlığı, soğuk ve nemden el ve ayaklarda oluşan kızarıklık ve şişliğe benzer bir süreçtir. Bu durum, ayaklar sürekli ıslak olduğunda 15.5°C’de bile oluşabilir. Yaralanma mekanizması şu şekildedir: Islak ayak kuru ayaktan 25 kat daha hızlı ısı kaybeder. Bu nedenle vücut ısı kaybını engellemek için ayaklara giden kan akışını keser. Kan akışının olmaması nedeni ile ayaktaki dokulara oksijen ve besin gidemediği gibi toksik maddelerde temizlenemez. Bu durum deri dokusunun ölmeye başlamasına neden olur. Belirtileri derinin kırmızılaşması, acı hissi ve kaşınma ile başlayan durum matlaşma ve beneklenme ile devam eder, en son aşamada deri koyu mor, gri veya maviye döner. Etkilenen doku genelikle ölür ve dökülür. Ciddi durumlarda trench foot parmakları, topuğu, hatta tüm ayağı kapsar. Ayaktaki kan dolaşımı 6 saatten fazla engellendiğinde kalıcı doku kaybı oluşur; 12 saatten fazla engellendiğinde ise uzuv kayıpları oluşur. Trench foot dolaşım sisteminde kalıcı hasara neden olduğu için, kişi bu bölge soğuk yaralanmalarından daha kolay etkilenir. Benzer durum, eller uzun süre ıslak tutulduğunda da gerçekleşir. Buna Reynaud vakası denir.
Trench foot tedavisi ve önlenmesi
Soğuk ve nem şişmesi
- Çıplak derinin 15,5°C’nin altındaki sıcaklıklara birden fazla maruz kalması,
- Etkilenen bölgenin kızarması ve kaşınması,
- Özellikle elmacık kemiği, kulaklar ile el ve ayak parmaklarında görülür,
- Kadınlar ve küçük yaştaki çocuklar daha fazla etkilenir.
- Soğuğa maruz kalma yüzeysel kılcal damarların zarar görmesine neden olur.
- Bu zarar kalıcıdır. Kırmızılık ve kaşıntı soğukla tekrarlar.
